-
Prof. Dr. BARIŞ KORKMAZ
-
Doç.Dr. MEHMET YANARDAĞ
-
DOÇ.DR. OYTUN ERBAŞ
Otizm Nedenleri Nelerdir?
Otizm, bir diğer ismi ile Otistik Spektrum Bozukluğu olarak bilinir. Otizm bir tür fiziksel ve sosyal gelişim bozukluğudur. Genellikle çocuklarda 0 ile 3 yaş arası dönemde fark edilen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık belirli ana özellikleri ile belirtiler vermeye başlar. Öğrenme güçlüğü ve iletişim zorlukları ile kendini gösteren bu rahatsızlıkta erken dönemde görülen en belirgin özellik çocuktaki iletişim ve etkileşim problemleridir. Otizm şüphesi oluşturan başlıca belirtiler göz teması kurmama, ismi ile seslenildiği zaman tepki vermeme, aşırı sakin veya aşırı agresif tavırlardır.
Otizmli çocukların konuştukları kişiler, konuştukları kelime sayısı ve tepki verdikleri durumlar sınırlıdır. Tek düze ve rutinde rahat ederler. Alıştıkları ortamın dışına çıktıkları zaman, tanımadıkları bir kişi veya akranları ile karşılaştıkları zaman veya kurdukları düzen bozulduğu zaman huzursuz olurlar. Bu tip belirtiler otizmde erken teşhis için oldukça önemlidir. Otizm teşhisinden sonra başlanan tedaviler esnasında her otizmli çocuk ailesinin aklında aynı soru işaretleri oluşur. Otizm neden olur? Otizmin sebepleri nelerdir? gibi soruların cevapları otizmli çocukların aileleri tarafından sıklıkla merak edilen konulardır.
Otizmin Nedenleri
Otizm günümüzde hala tam olarak sebebi belirlenememiş bir rahatsızlıktır. Ancak çok sayıda uzman görüşüne göre genetik bir rahatsızlık olduğu düşünülmektedir. Genetik bir rahatsızlık olduğuna kesin gözü ile bakılan otizmin gen aktarımı ile mi olduğu yoksa bir mutasyon sebebi ile mi meydana geldiği tartışılmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda otizmin yüzde 90 ihtimal ile genetik faktörlere bağlı olduğu belirlenmiştir.
İkiz vakalar üzerinde yapılan çalışmaların ardından otizmin tamamen genetik faktörlerle bağlı olmadığı ve aynı zamanda tamamen çevresel faktörler ile de ilişkili olmadığı gözlemlenmiştir. Yapılan tüm çalışmalar sonucunda otizm rahatsızlığının mayoz bölünme sırasında meydana geldiği tespit edilmiştir. Bu durum, her bir bireyin dünyaya gelirken otizm riskine sahip olduğu anlamına gelmektedir. Her bir kişi doğum sırasında otizme sebep olan genleri taşımaktadır.
Otizm ile Anne Yaşı İlişkisi Var Mı?
Otizmin sebeplerinden bir diğeri ise annenin yaşıdır. Hala kesin olarak kanıtlanmamış olmasına karşın yapılan araştırmalar sonucunda 40 yaş üzeri gerçekleşen doğumlarda otizm vakası daha sık görülmektedir. Otizm hakkında birçok etken faktör üzerinde çalışılmaktadır. Otizmin tek bir sebebi bulunmamaktadır. Ancak anne yaşının da etken bir faktör olabileceği gözlenmiştir. 40 yaşını geçmiş annelerin doğumlarında 25-30 yaş arası gerçekleşen doğumlara oranla iki kat daha fazla otizm riski bulunmaktadır.
Aynı zamanda bir diğer tez ise son yıllarda yapılan aşıların otizme sebep olabileceği yönündedir. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda otizm ile çocukluk döneminde yaptırılmış olan aşılar arasında bir bağlantı kurulamamıştır.
Çocuğunuzda Otizmi Nasıl Teşhis Edebilirsiniz?
Otizm ilk 3 yaş çağında ailelerin fark etmelerini sağlayan dikkat çekici belirtiler vermeye başlayan bir rahatsızlıktır. Genellikle otizmli aileleri bu durumu 2 yaş öncesi dönemde fark ederler. Otizm teşhisinde ilk 2 yıl oldukça önemlidir. Erken teşhis ve tedavi ile hastalığın seyri değiştirilebilir ve otizmin belirleyici etkileri ortadan kaldırılabilir.
Otizmin en belirgin özelliklerinden biri konuşma becerisindeki geriliktir. Eğer çocuk 1 yaşına gelmişse ve konuşmuyorsa ya da konuşmaya çalışmıyorsa aileler gelişim geriliğini fark ederler. Aynı zamanda 12 aylık çocukta el işaretleri kullanımı görülmüyorsa, bir diğer deyişle el sallama, el ile bir yeri veya bir şeyi işaret etme gibi eylemler gerçekleştirmiyorsa otizmden şüphelenilir. 2 yaşına gelen bir çocukta konuşma görülmüyorsa, iletişim kurma becerisinde bir gerilik hissediliyorsa otizmden şüphe edilir.
Eğer otizmden şüphe ediyorsanız, rehberlikarastirma.com.tr un talep formu ile uzman doktor ve profesörlerden ücretsiz randevu talebi oluşturabilirsiniz.