-
Prof. Dr. AKIN UĞRAŞ
-
Prof.Dr. ŞAFAK SAHİR KARAMEHMETOĞLU
Serebral Palsi Nedir?
Serebral Palsi hastalığı, çocuklarda görülen ve yine aynı şekilde çocukları engelli durumuna getiren bir hastalıktır. Günümüzde sıkça karşılaşılan bu hastalık ebeveynleri şüpheye düşmeye teşvik ediyor. Serebral yani Serebrum (Beyin), Palsi ise kasın felç olma durumu olarak adlandırılır. Vücudun hareket ettirme mekanizmasını doğrudan etkileyen ve ayrıca pozisyon verme zorluğu ile alâkalı kas kontrolü hastalığı olarak tanımlanır. Hareket kontrolünü sağlayan beynin küçük kısmı, doğumdan evvel veya daha sonradan erken zamanlarda bebeklik çağlarında iken zarara uğrar. Söz konusu kaslar, beynin zarar gören bölgesinden yanlış talimatlar doğrultusunda ilerlediği için kişiyi gevşek veya sert hissettirecektir.
Görülen zarar kişiye farklı olarak etki edebilir; işitme ve görme kayıpları, iletişim ve öğrenme konusunda çıkabilecek zorluklar gibi. Serebral Palsi (Cerebral Palsy) çocuğu yaşam boyu etkisi altına alabilir. Beyindeki zarar zaman geçtikçe kötüleşmez fakat bu durum büyüme aşamasında daha çok fark edilir. Serebral Palsiye sahip olan kişinin kemik ve eklemlerinde zamanla şekil bozuklukları gözle görülür hale gelir.
Serebral Palsi Etkileri Nelerdir?
Serebral Palsi etkileri her çocukta farklı şekilde görülür. Zarardan orta derecede etkilenen bir çocuk hafif bozulmuş denge ile zamanla yürümeyi öğrenebilir. Şayet çocuk bu zarardan ciddi şekilde etkilenirse, oturma eylemini gerçekleştirmek için yardıma ihtiyaç duyar ve yarı bağımlı şekilde hayatını sürdürür. Sonuç olarak diğer çocuklar ellerini kullanma konusunda sıkıntı yaşayabilirler.
Analizlere göre her ülkede meydana çıkan Serebral Palsi, doğan üç yüz çocuktan sadece birinde görülüyor. Erken eğitim ve öğretim büyük bir önem arz etmektedir. Hastalığın henüz bir tedavisi olmamasına rağmen, çocuğa ne kadar erken yardım edilmeye başlanırsa beynin zarar gördüğü kısımların etkileri azaltılır. Gelişme kaydedilmesi açısından erken yaşlarda eğitim ve öğretim hassasiyet içeren diğer konulardandır.
Serebral Palsi Tipleri Nelerdir?
Serebral Palsi nedir? Sorularının yanında ebeveyn tarafından en çok takip edilen konu Serebral Palsi Tipleridir.Spastik, Atetoid, Ataksik, Karma olarak dörde ayrılır.
Spastik: Gergin veya sert kaslar anlamına gelir ve serebral palsinin en sıkça görülen tipidir denebilir. Kas sertliğinden dolayı kişinin hareketleri yavaşlar. Hemipleji, Dipleji ve Kuadripleji, Spastik’in alt tiplerindendir.
Atetoid: Kontrolsüz hareketlerin daha çok seyredildiği, çocuğun bacaklarının, kollarının ve hatta ellerinin veya yüzünün yavaşça eğilip bükülme hareketlerine denir. Atetoid’de kaslar sert durumdan gevşek durumuna geçtiği sırada anormal vücut pozisyonları kaydedilir.
Ataksik: Dengesiz sallanma hareketlerinin sıkça görüldüğü Ataksik’te, çocuk yürümeye çalışırsa veya elleri ile bir hareket gerçekleştirirse meydana çıkar.
Karma: Bu tipe sahip olan çocuklar diğer üç tipe sahip olabilir. Yani her hareketten birini benimseyebilir.
Serebral Palsi Nedenleri
Beyinde hasar görülen kısma göre farklı bulgu tipleri seyredilebilir. Doktorlara göre hastalığın sebebiyet verdiği durumlar çoğu zaman mümkün olmayan hale gelir.
Doğum öncesi nedenlerin başında anne, hamilelik sırasında enfeksiyon geçirirse (zona, kızamıkçık) serebral palsi kaçınılmaz olabilir. Ayrıca hiçbir neden olmadan görülme ihtimali de yüksektir. Diğer nedenler arasında bebek ve anne arasında olası kan uyuşmazlığı olursa Serebral Palsi tetiklenebilir. Doğum esnasında bebeğe yeterli olmayacak oksijen yetersizliği nedeniyle ve doğum sırasında bebeğin mor olarak doğması ve geç nefes almaya başlaması durumunda bebek serebral palsiye maruz kalabilir. Başlıca sebeplerin arasında zor doğumların beraberinde getirdiği doğum yaralanmaları ve prematüre doğumlarda gelmektedir. Doğum sonrasında çocukluk zamanlarında oksijen yetersizlikleri (boğulma, gaz zehirlenmesi) gibi tehlikeli olaylar serebral palsiyi uyarabilir. Kafa travmaları, gereğinden fazla yüksek ateş ve beyin tümörleri serebral palsiye ortam oluşturacaktır.
Serebral Palsi Bulaşıcı mıdır?
Serebral Palsi bulaşıcı bir hastalık değildir. Bir çocuktan diğer çocuğa bulaşması söz konusu dahi değildir. Serebral Palsi, her üçyüz çocuktan sadece birinde görülen bir hastalıktır. Kaynaklanan sebepler meydana çıkmadığı sürece serebral palsili kişiler evlendiğinde çocuklarında serebral palsi görülmez.
Serebral Palsi ile alâkalı herhangi bir sorunuz varsa Rehberlik Araştırma üzerinden hemen ücretsiz destek talebi oluşturabilirsiniz..