-
Prof. Dr. AKIN UĞRAŞ
-
Prof.Dr. ŞAFAK SAHİR KARAMEHMETOĞLU
Cerebral Palsy Cerrahi Tedavi ve Müdahale
Cerebral Palsy hastalığında çocuk doğum öncesinde, doğum sırasında veya doğum ardından herhangi bir nedenden dolayı ya da bir neden olmaksızın geçirdiği beyin felcinin ardından engelli konumuna gelir. Oluşan beyin hasarından dolayı hastalığı geriye döndürmek pek mümkün olmayacaktır. Cerebral Palsy’li çocuğa yaptırılan yeterli aktiviteler ve modern tıbbın harmanlanması ile pek çok gelişme kaydedilebilir. Tedavinin önemli unsuru ilk başlarda cerrahi müdahaleler değil ebeveynlerin çocuğa gösterdiği yeterli ilgi ve adaptesidir.
Cerebral Palsy’li çocuğa müdahale edilirken ilk olarak bu hastalık üzerinde uzmanlaşmış, deneyim sahibi olan doktorlardan yardım almak şart olacaktır. Fizik tedavi, Çocuk Nörolojisi, Çocuk Ruh Sağlığı, Ortopedi, Göz, K-B-B (Kulak, Burun, Boğaz), Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Ergoterapi bölümleri çocuğun ve ailenin hayatı parçası haline gelecektir. Cerebral Palsy’in bir ekip işi olduğu ve ne kadar doğru adımlar atılırsa çocuğun gelişiminin o kadar kolay sağlanacağı unutulmamalıdır. Sayılan bölümlerden her biri kişisel gelişime katkı sağlar. Aynı zamanda hastanın günlük bakımlarını bağımsız bir şekilde yapabilmesini ve işlevlerini arttırabilmesini kolaylaştırır. İleri dönemde birey kendi kapasitesinin üstüne çıkmayı öğrendiği gibi toplum içerisinde sıkıntısız şekilde işlerini halledebilecektir. Cerebral Palsy hastası bireye kas gevşetici ilaçlar önerilse de fazla kullanımı olumsuz yan etkilere yol açabilir. Medikal cihaz yardımı, ortezler, cerrahi yöntemler ve kas-hareket-konuşma eğitimi gibi programlar tedavi sürecinde önemli derecede rol oynar.
Cerrahi Operasyon Kaç Yaşında Başlar?
Cerebral Palsy’li çocuk beş yaşına gelene kadar herhangi bir cerrahi operasyon yapılmaz. Çünkü bu süreçte hızlı büyüme gerçekleştiği için ameliyat yapılsa da rahatsızlığın daha çabuk tekrarlandığı gözlemlenmiştir. Bu nedenle beş yaşına kadar süren evrede 6 aylık gibi bir süre içerisinde botoks uygulamaları ile daha iyi fizik tedavi sonuçları almak amaçlanır. Botoks yöntemi ile kısa dönemli çözümler sağlanır. Beşinci yaşın ardından cerrahi tedavilere tekrar başlanılması önerilir.
Yapılan bu müdahaleler ve tedaviler hastanın yaşamını değiştirilebilir. Cerebral Palsy hastası bir çocuk tedavinin etkilenme aşamasına göre farklı adımlarda sonuç elde eder. Beyin zararından az oranda etkilenen hasta gözle görülecek şekilde iyi hale gelir. Hastalığın daha ağır seyrettiği, yürüme yetisini yerine getiremeyen birey doğru tedaviler ile yürüme evresine kolayca gelebilir. Bu operasyonların amacı kişinin gerçekleştiremediği eylemleri tekrar normale döndürmektir. Yani oturmayan bir kişi oturabilir ve eski halinden çok daha iyi sonuç kaydedilebilir. Hatırlatmakta fayda var; bu durumlar etkilenme derecesine göre değişkenlik gösterir. Bu sıralar çeşitli merkezlerin geliştirmekte olduğu kök hücre tedavisi sayesinde ileri dönemlerde beyindeki hasar tekrar iyileştirilebileceği ve eski haline döndürülebileceği düşünülmektedir. Bu sayede hastalığın etkileri ve belirtileri ortadan tamamıyla kalkabileceği öngörülmektedir. Fakat hasardan dolayı meydana gelebilecek ortopedik sorunların çözülmesi sadece erken teşhis ve tedaviyle mümkün hale gelebilmektedir.
Cerebral Palsy Hastalığında Müdahale Nasıl Yapılmalıdır?
Cerebral Palsy söylendiği gibi doğum öncesinde, doğum sırasında veya doğum sonrasında oluşabilen etken nedenlerden dolayı ortaya çıkar. Bu sebeple Cerebral Palsy hastası olduğu şüphelenilen çocuğa mutlaka ilk teşhis konulmalı ve ardından aile fertleri ile beraber çocuğa yoğun fiziksel aktivite programı uygulanmalıdır. İlk aşamada yapılan müdahaleler ardından anormal vücut pozisyonlarının önüne geçmek tamamen kişilerin elindedir. Gebelik zamanında anne ilaç kullanımını abartmamalı, kilo alım ve verimine dikkat etmeli, sigara, alkol veya uyuşturucu kullanıyorsa bunları kendisinden uzaklaştırmalı ve hasta olmamaya dikkat etmelidir. Aklınızdaki herhangi bir soru işareti için yardım almak isterseniz rehberlikarastirma.com.tr adresimizdeki formu doldurarak alanında uzman kişilere danışabilirsiniz.