Gelişim Geriliği Hangi Alanlara Etki Eder?

Çocuktaki gelişim geriliğini fark edebilecek kişiler en yakınları yani ailelerdir. Ancak bu durumu farkına varmak kolay değildir. Aslında gelişim geriliği anlamak her ne kadar daha da zor olsa bile bebekken bile fark edilebilir. Bebek sekiz aylık iken anne veya babasını hala tanımıyorsa, bir yaşını geçtiğinde göz teması kuramıyor veya adı ile seslenildiğinde bakmıyorsa bu durumda gelişim geriliği şüphesi ile bir uzmandan yardım alınmalıdır. Aile bu durumları görmese bile kontrol amaçlı belirli aralıklarla bebeğinin bir uzman kontrolünden geçmesi konusunda dikkat etmelidir. Uzman kontrolleri erken tanı konulabilmesi için oldukça önemlidir.

Gelişim Geriliği: Hangi Alanlara Etki Eder?

Gelişme geriliği yalnızca tek bir alanda sınırlı olabileceği gibi, iki veya daha fazla alanda da olabilir. Gelişim alanları dört ana grupta sınıflandırılır:

1. Motor gelişim: Çocuğun kaba motor ve ince motor davranışlarında görülen gelişim geriliğidir. Kaba motorun kontrol ettiği davranışlara yürüme, oturma örnek verilebilir. İnce motorun kontrol ettiği davranışlara oyun oynama, resim yapma örnek verilebilir. Çocuklar bu gelişim basamaklarında sırasıyla düzenli olarak ilerler. Motor gecikme, başka alanlarda gerilik olmadan yalnızca motor kabiliyetlerde anlamlı bir gecikme olarak tanımlanır.

2. Dil Gelişimi: Çocukta konuşmanın yaşıtlarına göre geç başlamasıdır. Dil ve konuşma geriliğine sahip çocuk kendini ifade etmekte zorlanır ve kullandığı kelime sayısı sınırlıdır. Artikülasyon, dil yetenekleri, sözel olmayan sembol kullanımı, yalnızca dil veya konuşmada gecikme, dil gelişim bozukluğu, gelişimsel disfazi, veya özgün dil bozukluğu olarak ortaya çıkabilir.

3. Adaptif veya Bilişsel Gelişim: Çocukta kavramların gelişememesi, söyleneni anlamakta güçlük çekmesi, problem çözme becerisinin gelişememesi şeklindedir. Sezgiler, bakış açısı, sözel ve sözel olmayan nedenlerle problem çözme olarak tanımlanır. Yalnızca öğrenme ve anlama değil bu bilgileri gerektiğinde kullanmayı da kapsar.

4. Kişisel veya Sosyal Gelişim: Çocuğun beslenme, giyinme, öz bakım gibi temel ihtiyaçlarını yapmada güçlük çekmesidir. Psiko-sosyal gelişme geriliği, ilerleyen zamanda davranış sorunları olarak ortaya çıkabilir. Kişisel gelişim, günlük hayattaki çeşitli aktivitelerde örneğin beslenme, giyinme, tuvalet gibi öz bakım yeteneklerini içerir.

Çocukların gelişimleri arasında kabul edilebilir ölçüde farklılıklar vardır ve temel gelişim basamakları listesinde yer alan maddeler için geniş yaş aralıkları alınmıştır. Normal gelişim gösteren çoğu çocuk, bu listede yer alan bazı yetenekleri sergileyemiyor olsa bile ilerleme kaydediyor olabilir. Ayrıca, tek bir gelişim basamağına yönelmemek, tüm alanlara bakmak önemlidir. Yalnızca bu listeye bakarak çocuktaki gelişme geriliğine karar verilmesi potansiyel hatalardan dolayı önerilmemektedir. Gelişimin birçok önemli periyodu 6 yaşına kadar tamamlanır ve eğer gelişimin başlangıç yıllarında problemler tanımlanamazsa, tedavi şansı kaçırılmış olabilir.